Doğu Batı Arasında Eğitim ve Din Eğitimi -Aliya İzzetbegoviç Öğretisi-

Aliya İzzetbegoviç bilgi ve birikimiyle, liderliği ve siyasetçi kişiliğiyle insanî ve İslamî olan evrensel değerler için halkıyla birlikte mu¨cadele etmiş ve 20. Yu¨zyıla damga vurmuş önemli şahsiyetlerden biridir. İzzetbegoviç'in yapmış olduğu mu¨cadeleyi anlamaya ve çeşitli fikirlerini kavramaya dair birçok araştırma yapılmıştır. Yapılan bu çalışma da ise eğitim ve din eğitimi hakkındaki du¨şu¨ncelerinin ne olduğu, farklı bir yöntemle tartışılmıştır. İzzetbegoviç'in du¨şu¨nce sistematiğini ve pratik hayatına yön veren temel dinamikleri kavrayabilmek için, du¨şu¨nce du¨nyasının oluşumunu ve bunu şekillendiren sebepleri anlamaya çalışmak gerekmektedir. Bunun için araştırılacak ilk alan Bosna'nın coğrafi konumu, nu¨fus yapısı, uzak ve yakın tarihidir. İkinci olarak hayatını, konumuz itibarıyla, tu¨m evreleriyle ele almamız zorunluluk arz etmektedir. İzzetbegoviç'in eserlerinde teorik olarak eğitim, din eğitim ve öğretimi konularına çokça yer verildiği göru¨lmese de pratik olarak ilk bölu¨mde ele alınan hayatının tu¨m kademelerinde eğitim ve öğretime dair mesajlarının çokluğu dikkatleri çekmektedir. Ona göre, insanlığın içinde bulunduğu ahlaki çöku¨ntu¨nu¨n temelinde eğitimsiz veya yanlış eğitimli olmak yatmaktadır. Batı ile Doğu arasındaki farklılıklara ve benzerliklere işaret etmekle birlikte onun asıl amacı İslam du¨nyasında yaşanan çöku¨ntu¨den kurtulabilmektir. Eğitim, okul, kadın, aile, birey, toplum, ekonomi, siyaset gibi hayatın merkezinde yer alan gerçeklikler yeniden ve İslamî olarak yorumlanmalıdır. Din, bilim, sanat, edebiyat, tarih, ahlak, sorumluluk ve özgu¨rlu¨k şuuru gibi kavramlar, yeni bir anlayışla ele alınmalı ve Batı kompleksinden sıyrılarak yeni bir neslin inşasında kullanılmalıdır.