Eski Anadolu ve Ön Asya'da At ve Kikkuli'nin Kalem

İnsan asla hayvansız yapamaz ama hayvan pekala insansız yaşayabilir, hem de çok daha mesut ve rahat! Kimisi et, süt, deri, yün, kıl ve kemik vermiş, kimisi yoldaşlık vekorumacılık yapmış ve en önemlisi ulaşım ve ağır işlerin başarılmasında hep insanın yanında olagelmiştir. Ancak gel gör ki bilimsel araştırmalarda hiyerarşi ve fonksiyonsırasına göre adaletlice incelenecekleri yerde, prestijlerine ve insanla olan sadakatevsayanan samimi ilişkilerine bakarak değerlendirilirler. Biraz da cazibe ve asaletlerinin öne çıkması gayet tabiidir. Örneğin gıda değeri olmayan at ve köpekle ilgili sayısız araştırma, doktora ve doçentlik tezleri ile son derece pahalı resimli kitaplar rafları doldururken, sığır,

koyun, keçi ve domuz ile koşum ve taşımacılıkta esaslı önem arzeden eşek ve katır bu kadar ilgi görmez. Sadece evcil hayvanları kastettiğimizden, aslan, kaplan ve kartal gibiyabanıl hayvanlar bakış açımız dışında kalıyor! Peki ata olan bu dengesizilgi niye? Pratikteki benzersiz kullanım ve faydasıdır desek, o zaman eşek, katır ve öküzler çıka gelirler ve biz ne güne duruyoruz diye anırıp böğürerek protesto ederler! Soruyu yinelemek ve yeniden yanıt aramaktan başka çaremiz kalmamıştır : Niye sadece o? Çünkü attır. Çok amaçlı kullanımı yanında asaleti ve estetiği vardır. Konuyu yaban hayvanlarına aktarır, niye vaşak, sırtlan ve çakal değil de aslan, kaplan ve kartal diye sorarsak daha açık seçik anlatmış oluruz.