Hakas Destanlarında Kadın Kahramanlar

Türk edebiyatının sözlü ve yazılı edebiyatları içerisinde öncelik sözlü edebiyata aittir. Türklerin konuşmaya başladığı andan itibaren yaşadık-larını ve kültürlerini sözlü edebiyat yoluyla ürettiklerini bilmekteyiz. Sözlü edebiyat ürünleri içinde önemli bir yere sahip olan türlerden biri de destanlardır. Uzun kış gecelerinde bir anlatıcı ve dinleyici topluluğunun birleştiği yerde bazen günlerce süren güzel anlatılar olarak karşımıza çıkmıştır. Destanların kendi içinde ayrıldığı türler içinde de kahramanlık destanları ayrı bir yere sahiptir. "Hakas Destanlarında Kadın Kahramanlar" adlı çalışmada Hakas Türklerine ait olup Türkiye Türkçesine aktarılmış olan metinler üzerinde bir mukayese ve tasnif denemesi yapılmaya çalışılmıştır. Kahramanı kadın olan destanların edebiyatımızda çoğunlukla erkek kahramanlarda gördüğümüz kahramanlık özelliklerinin olduğunu ispatlamaya çalıştık. Hakas destanlarındaki kadın kahramanların yaşadığı yerin nasıl yaratıldığından, halkından, yönetim şeklinden, yöneten hanın nasıl bir han olduğuna ve kahramanın ortaya çıkışına kadar devam eder. Çalışmada kahramanın ortaya çıkışından sonra ise düşmanları ile mücadeleleri, çıktıkları yolculuklar, yolculuklar sırasında karşılaşılan engeller ve o engellerle nasıl başa çıktıkları, yemekleri, görünüşleri, söyledikleri şarkıları, kendisine yardım eden varlıklar ve diğer kahramanlar ele alınmaya çalışılmıştır. Kahramanı kahraman yapan, onu diğer sıradan insanlardan ayıran özelliklerini ortaya koymaya çalışarak, kadınların da bir destanın asıl kahraman olarak halkı ve milleti korumak için düşmanlarıyla mücadele ettiklerini ortaya koymaya gayret ettik.