İbni Haldun'un Toplum ve Devlet Kuramı

İçindekiler

Önsöz ............................................................................... v

Kısaltmalar................................................................... xi

Giriş..................................................................................1

I. Çalışmanın Konusu ve Planı..................................2

II. İbni Haldun ve yaşadığı Ortam.............................5

Birinci Bölüm

İbnş Haldun'un Toplum Anlayışı

I. Toplumun Kökeni.....................................................7

Iı. Toplum Biçimleri ...................................................12

A) Kır Ve Kent Toplumları (Bedevi Ve Hazeri

Toplumlar).............................................................12

B) Kır Ve Kent Toplumlarının Ekonomik, Sosyal Ve

Siyasal Yapıları......................................................14

1. Üretim Biçimlerindeki Farklılık .......................14

2. Göçebelik - Yerleşiklik Durumu........................18

3. Başkanlık Ve Hükümdarlık Örgütlenmesi.........20

Viii

Iıı. Yaşam Biçiminin Ve İklimin İnsanlar

Üzerindeki Etkisi...................................................20

A) Yaşam Biçiminin İnsanlar Üzerindeki Etkisi ..........21

1. Yaşam Biçiminin İnsanların Psikolojik

Yapısına Etkisi.................................................21

2. Yaşam Biçiminin İnsanların Ahlaki

Yapısına Etkisi ................................................27

B) İklimin İnsanlar Üzerindeki Etkisi..........................29

Iv. Dayanışma Kuramı (Asabiyyet).............................34

A) Dayanışma Biçimleri .............................................39

1. Soy Dayanışması ............................................40

2. Dinsel Ve İdeolojik Dayanışma .........................44

3. Dayanışma Biçimleri Arasındaki İlişki..............48

B) Dayanışma Olgusunun Niteliği ..............................51

1. Dayanışmayı Belirleyen Etmenler ....................53

2. Dayanışmanın Toplumsal Yaşama Etkisi..........56

V. Öykünme Kuramı (Taklit Teorisi) .......................60

Vı. Evrim Kuramı ..........................................................67

A) Doğal Varlıkların Evrimi ........................................69

B) Toplumsal Yaşamın Evrimi ....................................80

İkinci Bölüm

İbni Haldun'un Devlet

Anlayışı

I. Siyasal İktidarın Kökeni ......................................89

A) Kavram..................................................................89

B) Üstün Bir Otoritenin Zorunluluğu .........................91

C) Mukaddime Ve Leviathan ......................................93

D) Siyasal İktidar Tanrısal Kökenli Bir

Kurum Mudur? ....................................................97

1. Peygamberlik Kurumu .....................................98

2. Halifelik Kurumu ...........................................104

İx

Iı. Siyasal İktidarın Niteliği...................................110

A) Başkanlık Ve Hükümdarlıklar ..............................110

1. Başkanlığın Özellikleri ...................................110

2. Hükümdarlığın Özellikleri ..............................111

B) Devlet Politikası Ve Kamu Yararı .........................115

C) Baskıya Karşı Direnme ........................................116

D) Devletin Ekonomik Ve Sosyal Yaşamdaki Yeri .....120

1. İbni Haldun'un Ekonomiye Yaklaşımı.............120

2. Devletin Ekonomik Ve Sosyal Görevleri...........122

3. Emek Kavramı Ve Ücret Politikası ..................124

4. Devletin Ekonomideki Rolü ...........................128

E) Monarşik Yönetim ...............