İyi İnsan, Güzel İnsan, Hayırlı İnsan

İyi insan, fıtratının gereğini yaşayan insandır. İyi insan, insan kalabilendir. Fıtratımız Allah'ın isimleriyle süslendi; varlığımız bu isimler üzerine bina edildi. O halde iyi insan, Allah'ın isimlerini yaşayan ve yaşatan insandır; iyi düşünür, güzel söyler; güzel söylediklerini de güzel amellerle destekler.

Amellerinin kaynağı yani düşünceleri iyi olunca amelleri, eylemleri ve davranışları da iyi olur insanın; her ne yaparsa iyilikten yapar.

Güzel insan, yaratılış itibariyle güzeldir. Çünkü onu yaratan Allah güzeldir ve güzel yaratır, güzeli yaratır. Allah'ın yaratmasında çirkinlik olmadığı için, çirkin bir şeyi de yaratmaz. İnsanlar "şeyleri" çirkinleştirirler.

O halde insan, aslen güzel ve temiz olan şeyleri kullanırken güzelliğine bağlı kalmalı, onları güzel kullanmalı: Sözü güzel kullanmalı; güzel söz söylemeli. Her ne davranışta bulunuyorsa o güzel olmalı; onu güzel kullanmalı. Her neyle uğraşıyorsa ona güzel bakmalı; güzel üretmeli, güzel yapmalı.

Böylece güzel konuşan, güzel davranan ve güzel yapan, güzel üreten bir kişi olur insan. Zaten insan aslı itibariyle güzel değil midir?

Hayırlı insan, hayatını hayra adayan insandır. Düşüncelerini, davranışlarını ve ürettiklerini hayır adına yapar; onları hayırlı bir hedefe kilitler, hayırlı bir amaca bağlı kılar. Yaptıklarının sonucunda varmak istediği hayırlı bir hedefi vardır.

Bütün hayırların en hayırlısı olan Allah'ı razı etmek için niyetlenir ve niyetini amele dönüştürür. Hayırlı insan ne de iyi insandır, Hayırlı insan ne de güzel insandır ve hayırlı insan "Allah'ın Halifesi" olan insandır.