Kapitalizmin Ruhsal Bedeli Nedir?

Büyük eşitsizlikler yaratmasına ve gerici dünya rejimlerini desteklemesine rağmen, kapitalizmin pek çok tutkulu savunucusu var –ama bazılarından esirgediği ve diğerlerine verdiği şeylerden dolayı değil. Todd McGowan'a göre kapitalizm, sistemin yarattığı travmayı gizlerken arzularımızın yapısını taklit ettiği için baskındır. Her kesimden insan kapitalizmin sunduklarından faydalanıyor ama aynı zamanda daha fazlasının ve daha iyisinin geleceği söyleniyor. Kapitalizm bizi yeninin, daha iyinin ve daha fazlasının peşinden koşmaya zorlayan eksik bir tatmin yoluyla tuzağa düşürür.

Kapitalizmin arzularımızla olan parazitik ilişkisi, ona doğal dürtülerimize karşılık geldiği yanılsamasını verir ki kapitalizmin savunucuları da onu bu şekilde nitelendirir. McGowan, bu ruhsal stratejiyi anlayarak bizi kapitalist zenginleşmeye olan bağımlılığımızdan kurtarmayı ve gerçekte deneyimlediğimiz gibi hazzı yeniden keşfetmemize yardımcı olmayı umuyor. McGowan, kapitalizmi şimdiki zamanda konumlandırarak bizi daha iyi bir geleceğe olan bağlılığımızdan ve kapitalizmin insan doğasının temel bir sonucu olduğu inancından kurtarıyor. Bu bakış açısıyla, ekonomik, toplumsal ve siyasi dünyalarımız gerçek siyasi değişime açılıyor. Film, televizyon, tüketim kültürü ve gündelik hayattan örneklerle canlanan Kapitalizmin Ruhsal Bedeli Nedir?, siyaset ve toplum teorisine psikanalitik temelli ve kökten biçimde yeni bir yaklaşım getiriyor.
KAPİTALİZMİN RUHSAL BEDELİ NEDİR? U¨ZERI·NE
"McGowan'ın kesinlikle parlak bir argümanı var. Neredeyse her sayfada şaşırtıcı bir kavrayışla karşılaşıyor insan ve kitabın her bölümü, bizleri düşünceye heyecan verici bir şekilde yeni bir yön vermeye zorluyor. Kapitalizmin Ruhsal Bedeli Nedir?, paradigma değiştiren özgünlüğüyle, McGowan'ı kendi kuşağının en önde gelen eleştirel düşünürleri arasına yerleştiriyor. Daha da ileri gidip şu da söylenebilir: Bu çalışma, McGowan'ın kendisinden önceki kuşağın en iyi çalışmalarıyla bile kapışır."
Mari Ruti, Brown U¨niversitesi
"Kapitalizmin Ruhsal Bedeli Nedir?, bir taraftan küresel kapitalizmin yıkıcı ruhsal sonuçlarını ele alırken, diğer taraftan bireylerin anlamlı bir yaşam sürmelerini sağlayan temel ruhsal istikrar sağlayıcı yapıların altını nasıl oyduğu hakkındaki baskın solcu sızlanmayı tersine çeviriyor. Todd McGowan'ın çabasının odak noktası, daha ziyade, kapitalist ideolojinin başarısının muammasıdır: Böylesine istikrarsızlaştırıcı bir yaşam pratiğinin milyarlarca insanın libidinal yaşamlarını tamamen ele geçirmesi nasıl mümkün oldu, sürekli krizler ve istisna halleri nasıl oldu da onun hakimiyetini güçlendirdi? Kısacası, nasıl oluyor da kapitalizm tekrar ve tekrar kendisini yarattığı krizin ilacı olarak dayatıyor? McGowan bu zor sorulara yanıt verirken bir klasik yaratmış."
Slavoj Zizek

"McGowan, Kapitalizmin Ruhsal Bedeli Nedir? ile kapitalizm ve psikanaliz arasındaki gerçek bağlantıların hayranlık uyandıracak derecede erişilebilir ve entelektüel açıdan sofistike bir analizini sunuyor. Bu, muazzam bir entelektüel canlılık sergileyen harika bir kitap; görmezden gelinmesi imkânsız."
Fabio Vighi

"Kapitalizmin eleştirisini temellendirmek amacıyla kaç tane Marx ve Freud sentezi yapıldı ve sonunda başarısız oldu? Bu zekice yazılmış kitap, her ikisinin de bireysel başarısızlıklarının çetelesini tuttuktan sonra, altta yatan sorunla yüzleşmeye devam ediyor: Freud'un hatalı bir okuması. McGowan, Lacan'ın Freud'u radikal bir şekilde yeniden keşfetmesine dayanarak, öznenin kapitalizmin "özgürlüklerine" kapılması ve bunlara karşı direniş olasılıkları hakkında yepyeni fikirler sunuyor."
Joan Copjec
Todd McGowan Hakkında
Todd McGowan Vermont U¨niversitesi'nde kars¸ılas¸tırmalı edebiyat, film ve televizyon incelemeleri, psikanalitik eles¸tiri, siyaset teorisi, felsefe ve eles¸tirel teori gibi alanlarda c¸alıs¸ıyor. Kaleme aldıgˆı birc¸ok kitap arasında Tu¨rkc¸eye s¸u kitapları c¸evrilmis¸tir: Irkçı Fantazi, çev. Erkal Ünal (2023); Evrensellik ve Kimlik Siyaseti, çev. Erkal Ünal (2023); Gerc¸ek Bakıs¸, c¸ev. Zeynep O¨zen Barkot (2012); Lacan ve C¸agˆdas¸ Sinema (Sheila Kunkle ile birlikte), c¸ev. Yasemin Ertugˆrul ve Caner Turan (2016); Sahip Olmadıgˆımız S¸eyin Keyfini Su¨rmek: Psikanalizin Politik Projesi, c¸ev. Kemal Gu¨lec¸ (2018). Yazarın Only a Joke Can Save Us: A Theory of Comedy, The Feminine "No!": Psychoanalysis and The New Canon kitapları da Axis Yayınları'nın yayın programındadır. McGowan, Ryan Engley ile birlikte "Why Theory" (Neden Teori) adlı podcast programını da su¨rdu¨rmektedir.
KAPİTALİZMİN RUHSAL BEDELİ NEDİR?DEN ALINTILAR
"Kapitalizmin is¸leyis¸ini kavrama giris¸imlerinin c¸ogˆu, sistemin ekonomik yapısına ya da yarattıgˆı sosyal etkilere odaklanır. Bunlar o¨nemli hususlar olsa da so¨z konusu yaklas¸ımlar kapitalizmin, gu¨cu¨nu¨ korumasını sagˆlayan asıl etkeni su¨rekli go¨zden kac¸ırır. Bu sistemin, ekonomik ya da sosyal bir bic¸im olarak dayanıklılıgˆının altında hem ruhsallıkla hem de insanların onu kendi tatminleriyle bagˆdas¸tırma s¸ekliyle kurdugˆu ilis¸ki yatar. I·s¸te tam da psikanaliz bunun ic¸in, kapitalizmin insanı neden bu kadar cezbettigˆini anlayabilmek ac¸ısından gereklidir. Psikanaliz, o¨znelerin tatmin yas¸antılarını inceleyip bunun, kendini neden mevcut bic¸imleriyle go¨sterdigˆini anlamaya c¸alıs¸ır. Tatminsizligˆi tatmin duygusuna do¨nu¨s¸tu¨rmeyi amac¸lamaz; aksine, bazı yapıların, sergiledigˆi go¨ru¨ntu¨ye ragˆmen neden kis¸ide tatmin yarattıgˆını irdeler. Bu bagˆlamda kapitalizmin kendisine ve so¨z konusu sistemin mevcut gu¨cu¨nu¨ nasıl korudugˆunu anlamaya yo¨nelik farklı bir yaklas¸ım bic¸imi ortaya koyar."

"Es¸itsizlik konusu elbette asla gu¨ndemden du¨s¸memis¸ olsa da 20. yu¨zyılın kapitalizm eles¸tirisi bu¨yu¨k o¨lc¸u¨de sistemin baskılayıcı niteligˆini hedef almıs¸tır. O¨ncelikli itiraz konusunun es¸itlikten baskıcılıgˆa kayması, sisteme yo¨nelik direncin artmasına neden olmus¸tur. Kapitalizm sadece emegˆini kars¸ılıgˆını layıkıyla alamadan c¸alıs¸an kis¸ilerin sorunu olmaktan c¸ıkarak is¸letmecileri de etkilemeye bas¸lamıs¸tır. U¨retimde ortaya c¸ıkan artı degˆerin ka^rının keyfini su¨ren kapitalistler bile bu bastırma kavramının cazibesine kapılmıs¸tır. Her istedigˆini satın alabilecek durumdaki fabrika sahipleri dahi gerc¸ek arzularını tam anlamıyla tatmin edememektedir. Kapitalizmin başarısındaki sorun, yarattıgˆı es¸itsizlikten ziyade sebep oldugˆu iflah olmaz bos¸luk hissidir."