Kur'an'da Minnettarlık Kavramsal Teolojik ve Psikososyal Perspektiften Bir İnceleme

Kur'an'ın anlaşılması ve mesajlarının muhataplarına ulaştırılabilmesinin en önemli yollarından biri kavram ve konu çalışmalarıdır. Gu¨nu¨mu¨zde hâlâ geçerliliğini su¨rdu¨ren, konulu tefsir diye de adlandırılan bu yöntem, Kur'an'a bu¨tu¨ncu¨l bir bakış açısı sunmaktadır. Çalışmamız bağlamında Kur'an'da menn kavramı ve bu kavramla alakalı olarak minnettarlık konusu işlenecektir. Minnettarlık, insanın hem kendisiyle hem de çevresiyle ilişkisini şekillendiren derin bir ahlâkî ve duygusal olgudur. İslam dini açısından ele alındığında ise şu¨kran ve minnettarlık, Allah'a olan kulluk bilincinin ve insanî erdemlerin temel taşlarından biridir. Bu kitap, Kur'ân-ı Kerîm'de minnettarlık konusunu detaylı bir şekilde inceleyerek, onun ilahî, bireysel ve toplumsal boyutlarını anlamayı amaçlamaktadır. Bu çalışma, Kur'an ayetlerinde minnettarlığın nasıl işlendiğini, şu¨kru¨n insanın ahlâkî ve manevî gelişimindeki yerini ve Allah'ın minnettarlığa verdiği değeri ele almaktadır. Minnettarlık, olumlu psikososyal sonuçları sebebiyle ele alınması gereken önemli bir mevzudur. Minnettarlığı besleyen manevî ve dinî konular tefsir, hadis gibi alanlar açısından ele alınması kadar psikoloji ve sosyoloji gibi disiplinler açısından da işlenmesi önem arz etmektedir. Dolayısıyla bu araştırma, minnettarlığı çalışan tefsir alanı uzmanlarına, minnettarlığı önemseyen psikologlara ve araştırmacılara önemli katkılar sağlayabileceği kanaatindeyiz. Bu kitabın hedef kitlesi, İslam ilahiyat alanı, tefsir, ahlak felsefesi ve sosyal bilimlere ilgi duyan araştırmacılar ile öğrencilerimiz ve genel okuyuculardır. Aynı zamanda, Kur'an'daki bazı ahlâkî ve manevî kavramları daha iyi anlamak isteyenler için de yol gösterici bir eser niteliğindedir. Kitap boyunca, Kur'an'ın Arapça orijinal metinlerinden hareketle yapılan analizler, literatu¨rdeki klasik ve modern tefsirlerle desteklenmiştir. Çalışmamız u¨ç bölu¨mden oluşmaktadır. Birinci bölu¨mde; menn kelimesinin tahlili ve semantik analizi ile bu kelimenin anlam haritasını oluşturan diğer kavramlar; ikinci bölu¨mde; Allah'ın insanlara nimet vermesi, bu nimetin maddî ve manevî tezahu¨rleri ile insanın insana olan minneti ve iyilikleri; u¨çu¨ncu¨ bölu¨mde ise psikososyal açıdan minnettarlık, pozitif psikoloji ve minnettarlık, minnettarlıkla ilgi uygulama örnekleri, minnettarlığın psikososyal sonuçları ve bilinçli minnettarlık uygulamaları başlıklarıyla mevzu sonlandırılacak, genel sonuç bölu¨mu¨nde de araştırmamızdaelde ettiğimiz neticelere yer verilecektir.