Marco Polo: Dünyanın Resmedilişi

Şüphesiz Marco Polo uzun zamandan beri Avrupalı ??gezginlerin öncüsü ve en seçkini olarak kabul edilmiştir. Bilinmeyen bölgelere yaptığı seyahatlerle, aynı zamanda topladığı yeni ve önemli bilgilerle diğer tüm seyyahları geride bırakmış; yüksek rakımlı bölgeler ve yabancıların o zamandan beri katı bir şekilde dışlandığı Çin'in iç bölgeleri dahil bir uçtan diğerine Asya'yı kat etmiştir. Ritter şöyle diyor "Marco Polo Orta Çağ'ın Herodot'u olarak adlandırılmış ve bu unvanı hak etmiştir." Asya'nın kâşifi olarak nitelendirilecek birisi varsa bu unvanı ondan daha fazla hak edecek birisi yoktur. "Çin sarayları ve imparatorluğuna dair anlatımlar ile en güçlü Asya hanedanlarının hâkimiyeti altındaki komşu ülkelerin tasvirleri başka hiçbir kayıtta gösterilmeyen büyük bir tarihsel resmi ortaya koyar. Kıtanın güney kıyılarını takip ettiği geri dönüş macerası bile meraklı ve yeni gözlemlerle doludur. Şüphelerin ilk olarak onun ifadelerinin doğruluğuna yönelik olarak ortaya çıktığı iyi bilinir, ancak günümüzde bu şüphelerin onun keşiflerinin döneminin bilgisini aştığı gerçeğinden kaynaklandığı ortaya çıkmıştır. Zamanla o uzak bölgeler bilinir hale geldikçe, onun anlattıklarının gerçek olduğu onaylanmış oldu ve günümüzün seçkin gezginleri onun doğruluğunu güçlü bir şekilde tasdik ettiler.

Böylece anlatısının değeri kabul edilmiştir. Genel itibariyle İngiliz halkının okuyabileceği hiçbir baskısının olmaması şaşırtıcı görünebilir. Sadece derlemelerde ve Bay Marsden'ın sıkıcı ama ilginç eserinde yer alır. Bu eksikliği gidermek amacıyla elinizdeki kitap hazırlandı.

Bu kitabın hazırlık araştırması sırasında, kısa bir süre içinde kitabın salt bir yeniden baskısından çok daha fazlası olduğu ortaya çıktı ve Bay Marsden veya daha önce yaşamış İngiliz editörlerce bilinmeyen önemli materyallere erişim sağlandı. Fransız Coğrafya Derneği tarafından yakın zamanda düzenlenen iki versiyon ve Kont Baldelli Boni'nin ilk İtalyan versiyonları şüphesiz daha önce yayınlanmış olanların tümünden daha geniş dağarcıklı ve orijinaldi. Ortaya çıkan bu kitaplar Bay Marsden'ı utandıran ve Marko Polo'nun otoritesini sarsan çeşitli açmazların sadece daha sonraki kopyaların yanlış bilgiler içermesinden kaynaklandığını kanıtlamaktadır. Ayrıca önemli sayıda ek bölüm ve pasaj içerirler. İngiliz Müzesi'ndeki ilk baskılar ve akredite el yazmaları ile dikkatlice birleştirilerek, şimdiye kadar İngilizce olarak yayınlananlardan daha saf(duru) ve daha eksiksiz bir metin ortaya çıkartılması umulmaktadır.

Okuyucunun yazarın rotasını ve anlatısının kapsamını tatmin edici bir şekilde takip etmesini sağlamak için geniş içerikli Notlar ve Resimler bölümü kitaba eklenmiştir. Zaman içerisinde bu bölgelerin isimleri ve yönlerinde önemli değişiklikler meydana geldi ya da bazı yerlerin isimleri tam belli değildi. Gerçekte uğranılan ülkeleri tespit etmek ve bu ülkelerle ilgili yapılan tanımların doğruluğunu kanıtlamak için çok fazla araştırma yapılması gerekliydi. Kitabın editörü, Marsden ve Boni tarafından bu amaçla toplanan geniş materyallere olan yükümlülüğünü canı gönülden kabul eder. Bununla birlikte, birçok durumda, editör bu bilge yazarları düzeltmek veya açıklamak için orijinal kaynaklara atıfta bulunmayı gerekli bulmuştur. Seçkin gezginler olan Humboldt, Bumes, Wood, Wellsted ve diğerlerinin anlattıkları yayınlandıklarından itibaren metni açıklamak ve orijinalliğini doğrulamak için yeni vasıtalar sağladı. Bay Marsden'in bilgi sahibi olmadığı Fransız Derneği tarafından kısa süre önce basılan bölüm dizisi onun kitabının açıklamalar kısmında yer alamadı, ama bu kitabın editörü, Haithon, De Guignes, Malcolm, Price ve diğer tarihçilerle yapılan bir derleme ile en iyi Doğu otoriteleriyle uyuştuğunu kanıtladığını umuyor.

Polo'nun seyahatlerinden önce pek çok elçi sonraları Orta Asya'da hüküm süren Moğol ırkının hükümdarlarına gönderildi. Onların anlatıları gezginimizin tasvirlerini gösterdiğinden, Fransız Topluluğu tarafından daha yeni düzenlenen versiyonlarından ve M. D'Avezac'ın bilge yorumundan elde edilen pek çok destekleyici öğe eklenmiştir. Marco'nun metni ve notları ile bağlantılı olarak yapılan bu giriş bölümünün, Doğu'da hüküm süren en güçlü hanedan olan Cengiz Han hanedanının tam bir tarihsel görünümünü içerdiği görülecektir.

Üzerlerinde yapılan inceleme neticesinde mevcut metnin oluşturulduğu çeşitli el yazmaları ve ilk baskıların bir listesi de mevcuttur. Bu inceleme işlemi incelenen eserlerin sayılarının fazla olması ve çeşitlilikleri nedeniyle hiçte kolay olmayan bir süreçti. Başka bir liste de maceraperest anlatımızın özgünlüğünün üzerine oturduğu gerekçeleri sergilemektedir ve bazı zorlukları kaldırılmaktan ziyade ek kanıtların sağlanmış olması umulmaktadır.

Hem ilk elçilerin hem de Marco Polo'nun yollarını göstermek amacıyla Orta Asya Haritası bu çalışma için uygun bir ölçekte çizilmiştir ve belli belirsiz unsurların doğru hale getirilmesi için büyük özen gösterilmiştir. Okuyucunun bu geniş aracılığıyla seyyahı takip etmesini sağlamak için Çin'in bir haritası da çalışmaya eklendi.