Medeniyetlere Yön Veren Uygarlıklar: Eski Yunan

2. ve 3. yüzyıllara gelindiğinde, Yunanistan toprakları daha fazla eyalete bölündü. Bu eyaletler Achaea, Makedonya, Epirus, Trakya ve Misya'ydı. Diocletianus'un hükümdarlığı süresince Misya piskoposluk bölgesi ilan edilmişti ve burası Galerius tarafından yönetilirdi. Theodosius'un hükümdar olduğu dönem içinde Yunanistan topakları Gotlar, Vandallar ve Heruli kavimlerince pek çok kez istilaya maruz kaldı. 4. yüzyılda Vandallar Tesalya'yı istila edince, Arcadius şehri tahliye etti. Bunun üzerine boş şehre giren Vandallar Atina, Korint ve Mora'yı da yağmaladı. Stilicho, yağmacı güçleri 397 yılında topraklarından çıkardı ve Gotlar ile birlikte Vandallar da İtalya'ya yöneldiler. 410 yılında Roma'da ağır yağmalamalar yaptılar ve ömrü kısa da olsa İber Yarımadası üzerinde bir devlet kurdular. Yunanların yaşadıkları topraklar Roma İmparatorluğu'nun neredeyse doğu yarısının bütününü oluşturmuş olsa da bu yörelerde nüfus çok seyrek ve toplum çok yoksuldu. Roma hâkimiyetine girilmesi ile Anadolu kentlerine ve özellikle de Konstantinopolis'e başlayan göçler, dış kavimlerin saldırılarıyla birlikte daha büyük hız kazandı. Bu I. Konstantin'in yönetiminde tavan yaptı. Atina ve Sparta gibi geçmiş dönemlerde Yunan dünyasında en önemli kentler olmuş yerler, önemlerini büyük ölçüde yitirmiş, tüm bunlar yavaş yavaş gelişmekte olan Konstantinopolis'te toplanmaya başladı. Halkın yoksulluğuna ve nüfusun azlığına rağmen gerek Roma egemenliği boyunca, gerekse Bizans İmparatorluğu kurulduktan sonra Yunanların yaşadığı yerler Hıristiyanlığın doğudaki en güçlü kaleleri olarak kaldı…