Mihrişah Valide Sultan ve İstanbul

Osmanlı İmparatorluğunda kadın baniler özellikle hanım sultanlar mimaride oldukça etkin bir rol oynamıştır. Mihrişah Valide Sultan, Osmanlı hanedanına 36 yılın ardından 1761 yılında bir veliaht vermiştir. 1789 yılında tahta çıkan Sultan III. Selim, validesine değer vermiş, gerektiğinde ona danışmıştır. Mihrişah Valide Sultan dönem siyasetinde aktif olmayı tercih etmeyerek geri planda oğluna destekte bulunmuş, yaptırmış olduğu birçok hayır eseriyle tarihe adını yazdırmıştır. Osmanlı İmparatorluğunun sosyal tabakalaşmasında en üst sırada bulunan hanedan mensupları anıtsal ve büyük ölçekte yapıların inşasında başat rol üstlenmiştir. Hanedan üyeleri içerisinde padişahlardan sonra en fazla yapı inşa ettirenler valide sultanlardır. Söz konusu grup içerisinde ilk sıralarda olanlardan birisi de Mihrişah Valide Sultandır. Mihrişah Valide Sultan, Osmanlı mimarîsinde Batılılaşmanın yaşandığı bir devirde pek çok yapı inşa ettirmiştir. Kapsamlı ve büyük ölçekte eserlerin yanı sıra çeşme, bent gibi yapıların inşasında da rol oynamıştır. Bu çalışmada; Mihrişah Valide Sultanın banisi olduğu günümüze gelen İstanbuldaki mevcut yapıların tarihçesi ve mimari özellikleri detaylı bir biçimde ele alınarak kendisinden evvel ve sonra devrin üslubunda, hanedan mensupları tarafından inşa ettirilmiş aynı tipte yapılarla mukayese edilmiş ayrıca zamanımıza gelemeyen yapılara da kısaca değinilmiştir.