Moritz Schlick'in Bilgi Kuramı

Elinizdeki eser, Viyana Çevresi Üzerine Araştırmalar dizisi olarak planlanan çalışmaların ilk kitabıdır. Başlangıç olarak Moritz Schlick (1882-1936) ve onun bilgi kuramı tercih edilmiştir. Bunun başlıca nedeni, onun Viyana Çevresi'nin kurucusu kabul edilmesinin yanı sıra ana eseri olan Genel Bilgi Kuramı'nda (Allgemeine Erkenntnislehre), L. Wittgenstein'dan (1889-1951) bağımsız olarak, daha sonra Viyana Çevresi'nde filizlenecek olan çok sayıda fikri formüle etmiş olmasıdır. Schlick'in bu çalışması, N. Hartmann'ın (1882-1950) Bilgi Metafiziği adlı eseri ile birlikte, otuz yıl boyunca, Alman felsefesinin bilgi teorisi alanındaki en iyi ürünlerinden biri olarak görülmüştür. Ancak, maalesef, Schlick ve onun bilgi kuramı felsefe tarihinde hak ettiği yeri ve ilgiyi görememiştir. Onunla ilgili çalışmalar, büyük oranda, onun felsefi görüşlerinden ziyade oluşturmuş olduğu Viyana Çevresi'ndeki kurucu rolü ve diğer Çevre düşünürlerine etkisi bağlanımdadır.

Bu doğrultuda çalışma, Schlick'in bilgi kuramını olabildiğince açık, anlaşılır ve ayrıntılı bir şekilde açıklamayı ve bu vesileyle Schlick'in felsefe tarihindeki önemli yerinin hatırlanmasına katkıda bulunmayı hedeflemiştir. Bu özel amacın yanı sıra genel anlamda çalışma dizisi, Viyana Çevresi'nin felsefi mirasının yeniden değerlendirilebilmesine katkıda bulunma niyetini de taşımaktadır.

Çalışmada, Schlick özelinde, cevaplan aranan epistemolojik sorulardan birkaçı ise şu şekildedir: Bilgi Nedir?, Bilgi Ne Değildir?, Kavram nedir?, Tanım nedir?, Yargı Nedir?, Yargı Türleri Nelerdir?, Doğruluk Nedir?, Bilginin Değeri Nedir?, Metafiziksel Bilgi Mümkün Müdür?, Sezgi-Bilgi ilişkisi Nasıl Kurulmalıdır?, Doğabilimsel Yargıların Doğası Nedir?, Epistemolojinin Kapsamı ve Görevi Nedir?