Mutasavvıf, Şair, Bestekar Manisalı Kenzî Hasan Efendi

Kenzî Hasan Efendi 17-18. asırlar arasında yaşayan mutasavvıf şair ve bestekârlarımızdandır. Bünyamin-i Ayaşî'nin gönüller imâr ettiği Ayaş'ta doğmuştur. Gençliğinde ilim tahsil etmek için İstanbul'a gelmiş, burada bir sevk-i ilâhî ile Halvetî/Sünbülî bahçesine girerek Şeyh Alâeddîn Efendi'nin damıttığı Muhammedî sırlarla kemâle ermiştir. Sülûkunu tamamladıktan sonra hilâfetle gönderildiği Manisa'da hayatını sürdüren Hasan Kenzî, 1715 senesinde burada vefat etmiştir. Kenzî, Yûnus Emre damarından beslenen güçlü bir geleneğin önemli temsilcilerindendir. O, kendinden önce gelen pek çok mutasavvıf şairden haberdârdır. İrfan sofrasından beslendiği içindir ki Kenzî, ilâhîlerinde aşkın, arayışın ve vahdet sırrının sesini duymuş, geleneğin güzelliklerini geleceğe yetkin bir üslûpla aktarmıştır. Onun eserlerinde Yûnus ve Niyâzî kokusunu duymamak mümkün değildir. Yine Buhûrîzâde Mustafa Itrî (ö. 1711), Hâfız Post (ö. 1694) Seyyid Nûh (1714), Yahya Nazîm Çelebî (ö. 1726), Nâyî Osman Dede (ö. 1729) Enfî Hasan Ağa (ö. 1729), Abdülbâki Ârif Efendi (ö. 1713), Derviş Ali Şirüganî (ö. 1714), Selîm Giray Han (ö. 1704) gibi ünlü bestekârlarla çağdaş olan Kenzî, tasavvuf mûsikîsi alanında bu kişiler içinde hatırı sayılır bir yere sahiptir. Elde bulunan eserlerine bakılırsa onun dinî mûsikîmizin inceliklerini fevkalade iyi bildiği anlaşılır. Nitekim Itrî gibi bir dehâ Kenzî'nin şiirlerini besteleyerek onun değerini daha yaşadığı yıllarda takdir etmiştir. Kenzî'nin bestekârlığının dışında mûsikî nazariyatıyla da ilgilendiği ve bir "Edvâr" kitabı yazdığı bilinmektedir. Hasan Efendi, mûsikî tarihimizde, daha ziyâde, na't ve ilâhî bestekârı olarak tanınmıştır. O, kendi ilâhîlerinin yanında başta Yûnus Emre olmak üzere, diğer sûfî şairlere ait pek çok şiiri bestelediği halde notasızlık yüzünden bunlardan ancak birkaç tanesi günümüze gelebilmiştir "Mutasavvıf Şair Bestekâr-MANİSALI KENZÎ HASAN EFENDİ-Hayatı ve Şiirleri" adıyla neşre hazırladığımız elinizdeki eserde bu büyük Hak âşıkının hayatını, dîvân-ı ilâhiyâtını ve bestelenmiş şiirlerini bulacaksınız.