Ne Yapmalı

İslam'ın beyni kalbine nasıl döndürülebilir? İslam ilimler, köhne halinde nasıl çıkarılıp şimdiki zamanın başına getirilebilir? Dini inanç, şu anki geleneksel ve taşlaşmış kalıbından nasıl azat edilebilir ve ona nasıl özbilinç, bilimsel aydınlık ve akli mantık verilebilir? Bugün iki parçaya ayrılmış olup yarısı kalıtsal bilinçsiz gelenekler, öteki yarısı ise zamandan geri kalmış ilimler olan İslamîn binası nasıl yenilebilir ve onun toplumu nasıl başı ile gövdesi bütünleşmiş, gövdesi canlı, başı uyanık bir toplum haline getirilebilir?

Sonuç olarak, ümmetine izzet, bağımsızlık, hayat, bilgi, iman, hareket, maneviyat, servet, buyruk, kılıç, kin, aşk, intikam, bağışmala, cihat, barış, taassup, hoşgörü, özgürlük, önderlik, gerçekçilik, idealizm, övünç, tevazu, isyan, tapınma, insanlık ve bilinç kazandıran o hayat verici, yaratıcı, devrimci, aydınlatıcı, kudret doğurucu, akıl parlatıcı ve medeniyet yaratıcı ruh, tarihin karanlık deriliklerinden ve eskinin kapıları kapalı köhne kalesinden nasıl çıkarılabilir? Bu zamanın içi boş bedenine ve bu sığınmasız ve hedefsiz, fakat saf vicdanına nasıl üflenebilir? Ölmüş ve mumyalanmış yarı İslam toplumlar nasıl diritlilip uyandırılabilir?