Su Kaynakları Mühendisliğinde Bilgisayar Uygulamal

Günümüzde mühendislik kavramı büyük ölçekte değişmiştir. Bunun sebebi ise bilgisayarlar ve hesaplama dünyasındaki ulaşılan çok yüksek hızlardır. Artık teknik çizimler özel kalemler ve el ile özel kağıtlar üzerinde değil özel çizim yazılımlar ile hem hızlı hemde daha dikkatli bir şekilde bilgisayar ortamında çizilmektedir. Bsuna ek olarak tüm mühendislik hesaplamalarında da bilgisayarın üstün hızından faydalanmak kaçınılmaz hale gelmiştir. Ayrıca, günümüzde bir mühendisin mühendislik sorunlarını bilgisayar yazılımları ile çözememesi profesyonel kariyeri önünde büyük engel oluşturur. Milyarlarca işlemi saliselerde yapan bilgisayarlar, mühendisliğe çağ atlatmış, el ile günler belki aylar süren hesaplamalar, dakikalar içerisinde daha doğru ve dikkatli bir şekilde sonuçlandırılmaktadır.
Mühendislik yazılımları bilinçli bir şekilde kullanılmadığında, mühendisler sadece birer operatöre dönüşerek işin özünü ve teorisini unutmaya başlayacaktır. Böylece mühendisler, hazırladığı modellerin sonuçlarını yorumlama kabiliyetini kaybederek sonuçların yanlış veya doğru olduğunu fark edemeyecektir. Bu da mühendislerin hesaplamalarında büyük hatalara düşmesine ve inşa edilecek yapıların istenilen sonuçlar sunmasını engelleyecektir. Kısacası bir mühendisin el ile hesaplayamadığı bir mühendislik sorununu, yazılımlar yardımı ile hesaplaması halinde büyük ölçekte hatalı sonuçlar elde edebileceği yadsınamaz bir gerçektedir.
Uzun yıllar inşaat mühendisleri ve akademisyenlere su mühendisliğine özel çeşitli bilgisayar yazılımlarının eğitimlerinden ve yaptığımız çok sayıda projelerden kazanılan tecrübelerimizden yola çıkarak bu kitap hazırlanmıştır. Bir mühendislik yazılımının kullanılmasında en büyük sorun, uygulayan kişinin teorik bilgideki eksikliği veya teorik bilgilerini uygulayacağı kalıba dökememesi (yazılımların dilinden anlamaması) olduğu kanaatine varılmıştır.
Geçmişten günümüze kadar devam eden mühendislik yazılımlarının eğitimlerinde bir eğitmen kısıtlı bir sürede ve basit örnekler ile yazılımların nasıl kullanılacağını anlatır, kursiyerler eğitmenin anlattıklarını dinler, not alır ve onun yaptıklarını yazılımda uygulamaya çalışır. Bu eğitim sisteminin büyük sorunu, eğitimde öğrenilen bilgilerin çoğu zaman gerçek bir projede uygulanabilirlik açısından için yetersiz olması ve bu nedenle kursiyerlerin gerçek bir proje uygulamasında büyük hatalar yapmasına sebebiyet vermesidir. Bu eğitim şekline ek olarak günümüzde görsel kaynaklar (youtube, udemy vb.) ve bazen yazılımların geliştiricileri tarafından hazırlanan proje örnekleri ve manuellerinden faydalanarak mühendislik yazılımları öğrenilebilinir. Bu öğrenme şeklinin en büyük sorunu, öğrenmeye yeni başlayan bir kişi için anlaması zor bir şekilde hazırlanmasıdır. Eğitici anlattığı yazılımda uzman olması sebebiyle (Youtube'daki bir çok eğitim videoları gibi) konuyu üst düzeyde anlatır ve bundan dolayı acemi öğrenenlerin konuyu sindirmesi zor olur. Bu eksikleri giderebilmek için amiyane tabirle adım adım ve öğrenen kişinin adeta elinden tutarak bir yazılımın öğretilmesi ve yine öğrenen kişi tarafından sindirilmesi kolay olacak şekilde bir eğitim kitabı hazırlamak amaçlanmıştır.
Lisans ücreti olmayan çok kullanışlı ve kapsamlı bir yazılım seçerek (HEC-RAS) su mühendisliği alanında yaygın olarak çalışılan bir konu olan taşkın modellemesinin, yeni öğrenmek isteyen bir mühendisin / öğrencinin kolaylıkla anlayacağı şekilde hazırlanmasına gayret edilmiştir. Bu kitabın hazırlanma amacı HEC-RAS gibi kullanıcı dostu, literatürde kabul görmüş ve dünya çapında yaygın olarak kullanılan bir yazılımında modelleme uygulamalarının öğrenilebilirliğinin ne denli kolay olduğunu göstermektir. Bu kitapta, çok sayıda özgün uygulamalar hazırlanmış ve öğrenen kişinin kolayca modelleme kurallarını kolayca anlaması adına adım adım ve olabilecek en sade anlatım ile bu yazılımı kurulumundan model sonuçlarının elde edilmesine kadar anlatmak amaçlanmıştır.
Dr. Öğr. Üyesi Yasin PAŞA, İnşaat Y. Müh. Abdülbaki HACI, Mayıs 2023