Uluslararası Yatırım Hukuku Anlaşmaları ve Tahkim Uygulamalarının Evrimi: Dolaylı Kamulaştırma ile Adil ve Hakkaniyetli Muamele

Uluslararası yatırım tahkimi, özellikle 2000lerin başından beri yabancı yatırımcılar tarafından sıklıkla kullanılan bir uyuşmazlık çözüm yöntemi olarak hem uygulamada, hem de doktrinde dikkat çekmiştir. Genellikle ikili veya çok taraflı uluslararası yatırım anlaşmaları çerçevesinde cereyan eden yatırım tahkimi, yine bu anlaşmaların ihtiva ettiği ve yabancı yatırımcının korunmasını sağlayan maddi koruma ilkelerine dayanmaktadır. Bu çalışma, söz konusu maddi koruma ilkelerinden olan adil ve hakkaniyetli muamele (AHM) ve dolaylı kamulaştırma ilkelerinin tahkim uygulamaları yoluyla ne şekilde somut bir bağlama oturmaya başladığını detaylı olarak incelemektedir. Devamında, uluslararası yatırım tahkimi kararları çerçevesinde içeriği somutlaşan ve netleşen bu maddi koruma ilkelerine atfedilen anlamlar ışığında, yeni nesil uluslararası yatırım anlaşmalarında yer verilen maddi koruma ilkelerinin evrimini, Avrupa Birliği ve Kuzey Amerika çok taraflı Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) ve Yatırım Koruma Anlaşmalarına (YKA) vurgu yaparak irdelemektedir.