Vergi Hukuku (Genel Hükümler)

Prof. Dr. Murat BATI
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
İkinci Baskıya Önsöz 7
Kısaltmalar Listesi 23
Birinci Bölüm
VERGİ HUKUKUNA GİRİŞ VE TEMEL KAVRAMLAR
1. GİRİŞ 25
2. HUKUKUN SINIFLANDIRILMASI 26
2.1. Kamu Hukuku–Özel Hukuk Ayrımı 26
2.2. İdeal Hukuk–Pozitif Hukuk Ayrımı 28
2.3. Ulusal Hukuk–Uluslararası Hukuk Ayrımı 28
2.4. Maddi Hukuk–Şekli Hukuk Ayrımı 28
2.5. Objektif–Subjektif Hukuk Ayırımı 29
2.6. Mali Hukuk 30
3. VERGİ HUKUKUNUN KAPSAMI 31
3.1. Vergi Usul Kanunu'nun Kapsamı 37
4. VERGİ HUKUKUNUN KONULARINA GÖRE BÖLÜMLERİ 38
4.1. Vergi Usul Hukuku 38
4.2. Vergi Ceza Hukuku 39
4.3. Kamu İcra Hukuku 40
4.4. Vergi Yargılama Hukuku 40
4.5. Uluslararası Vergi Hukuku 40
4.6. Bireysel Vergi Hukuku 42
5. VERGİ(LENDİRME)YE İLİŞKİN ANAYASAL İLKELER 42
5.1. Hukuk Devleti İlkesi 42
5.1.1. Belirli Olma 43
5.1.2. Vergi Yasalarının Geçmişe Yürümemesi 45
5.2. Ölçülülük 46
5.3. Mülkiyet Hakkı 50
5.4. Vergi(leme)de Kanunilik 52
5.5. Eşitlik 58
6. VERGİYİ DOĞURAN OLAY 60
6.1. Türk Ceza Kanunu Kapsamında Müsadere 62
6.2. Müsadere Sonucunda Vergilendirme 67
6.3. Vergilendirme İşleminin Unsurları 70
7. VERGİNİN KONUSU 72
8. VERGİNİN MATRAHI 72
9. VERGİ EHLİYETİ 73
10. SÜRELER 74
10.1. Sürelerin Hesaplanması 75
10.2. Süre ile Vade Farkı 76
10.3. Vergi Hukukunda Sürelerin Uzamasını Gerektiren Haller 76
10.3.1. Resmi Tatil 76
10.3.2. Mali Tatil 78
10.3.2.1. Mali Tatil Nedeniyle Uzayan Süreler 79
10.3.2.2. Mali Tatil Nedeniyle İşlemeyen Süreler 81
10.3.2.3. Mali Tatil Uygulanmayan Amme Alacakları 83
10.3.2.4. Mali Tatilin Sona Erdiği Günü İzleyen Beş Gün İçinde Biten Süreler 84
10.3.2.5. Beyanname Verme Süresi Mali Tatil Nedeniyle Uzamış Olan Vergilerde Ödeme Süresi 84
10.3.3. Adli Tatil 85
10.3.4. Mücbir Sebepler 87
10.3.4.1. Mücbir Sebebin Yargı Yoluna Başvuru Süresine Etkisi 90
10.3.4.2. Mücbir Sebep Dolayısıyla Süreler Ne Kadar Uzar? 92
10.3.5. Zor Durum Hali 92
10.3.6. Ölüm Halinde Sürelerin Uzaması 93
10.3.7. Süreleri Uzatan Diğer Sebepler 94
İkinci Bölüm
VERGİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI
1. GİRİŞ 97
2. BAĞLAYICILIĞINA GÖRE KAYNAKLAR 98
2.1. Asli Kaynaklar 98
2.1.1. Anayasa 98
2.1.1.1. Benzeri Mali Yükümlülükler 100
2.1.1.2. Kamu Gideri Kavramı 101
2.1.2. Yasalar 103
2.1.3. Uluslararası Vergi An(d)laşmaları 105
2.1.4. Kanun Hükmünde Kararnameler 109
2.1.5. Tüzükler 109
2.1.6. Bakanlar Kurulu Kararları 109
2.1.7. Yönetmelikler 109
2.1.8. Anayasa Mahkemesi Kararları 110
2.1.9. İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararları 111
2.1.10. Genel Tebliğler 112
2.1.11. Genelgeler 113
2.1.12. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 113
2.1.13. Cumhurbaşkanı Kararı 115
2.2. Tali Kaynaklar 117
2.2.1. Mukteza 117
2.2.2. Doktrin 121
2.2.3. Diğer Yargı Kararları 121
3. KAYNAĞI ÇIKARAN MERCİYE GÖRE 123
4. ÖRF VE ÂDETTEN DOĞAN KAYNAKLAR 123
Üçüncü Bölüm
VERGİ HUKUKUNDA YORUM, İSPAT VE KANUN BOŞLUĞU
1. GİRİŞ 125
2. VERGİ HUKUKUNDA KIYAS YASAĞI 127
3. TİPLEŞTİRME–TİPİKLİK 129
4. FONKSİYON GASPI 130
4.1. Mahkemeler ve Kamu İdarelerince Yapılan Fonksiyon Gaspı 131
5. VERGİ HUKUKUNDA İSPAT 135
5.1. Delil Serbestisi 136
5.2. Şahit/Tanık Beyanı 139
5.3. Vergi Hukukunda Ekonomik Yaklaşım İlkesi ve Peçeleme 143
5.3.1. Vergi Hukukunda Peçeleme ile Muvazaa İlişkisi 146
5.4. İspat Külfeti 148
5.5. İspata İhtiyaç Duyulmayan Hususlar 149
Dördüncü Bölüm
VERGİNİN TARAFLARI
1. GİRİŞ 151
2. VERGİ İDARESİ 151
2.1. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın Görevleri 151
2.2. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın Hizmet Birimleri 153
2.3. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın Taşra Teşkilatı 153
2.4. Vergi Dairesi Başkanlığının Amacı 154
2.5. Vergi Dairesi 154
2.6. Takdir Komisyonları 155
3. HAK ve HAK EHLİYETİ KAVRAMI 156
4. KİŞİ KAVRAMI 160
5. VERGİNİN YÜKÜMLÜSÜ 161
5.1. Vergi Mükellefi 161
5.2. Vergi Sorumlusu 163
5.2.1. Vergi Kesen Durumunda Olanların Vergi Sorumluluğu 165
5.2.2. Temsilcilerin Sorumluluğu 167
5.2.2.1. Kanuni Temsil 168
5.2.2.1.1. VUK Uyarınca Kanuni Temsil 169
5.2.2.1.1.1. Küçük ve Kısıtlıların Kanuni Temsilcilerinin Vergi Sorumluluğu 170
5.2.2.1.1.2. Tüzel Kişilerin ve Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekküllerin Kanuni Temsilcilerinin Vergi Sorumluluğu 171
5.2.2.1.1.3. Türkiye'de Bulunmayan Mükelleflerin Türkiye'deki Kanuni Temsilcilerinin Vergi Sorumluluğu 177
5.2.2.1.1.4. Tasfiye Dönemine İlişkin Kanuni Temsilcilerin Sorumluluğu 177
5.2.2.1.2. 6183 sayılı AATUHK mük. m.35 Uyarınca Kanuni Temsil 178
5.2.2.1.2.1. VUK m.10 ile 6183 sayılı Yasa mük. m.35'teki Kanuni Temsilcilerin Sorumluluğunun Karşılaştırılması 182
5.2.2.1.3. 6183 sayılı Yasa m.35 Uyarınca Limited Şirket Ortaklarının Vergi Borçlarından Dolayı Sorumluluğu 183
5.2.2.2. İradi Temsil 187
5.2.3. Mirasçıların Sorumluluğu 188
5.2.4. Emlak Vergisi Kanunu'nda Sorumluluk 190
5.2.5. Vergi Hukukunda Müteselsil Sorumluluk 190
5.2.5.1. Motorlu Taşıt Alımına İlişkin Sorumluluk 192
5.2.5.2. Tasfiye Memurlarının Müteselsil Sorumluluğu 192
5.2.5.3. ÖTV Kanunu'nda Müteselsil Sorumluluk 193
5.2.5.4. KDV Kanunu'nda Müteselsil Sorumluluk 194
5.2.5.5. Damga Vergisinde Müteselsil Sorumluluk 195
5.2.5.6. Harçlar Kanunu'nda Müteselsil Sorumluluk 195
5.2.5.7. Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu'nda Müteselsil Sorumluluk 195
5.2.5.8. Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Müteselsil Sorumluluğu 196
Beşinci Bölüm
VERGİLEME SÜRECİ
1. GİRİŞ 199
2. TARH 199
2.1. Beyana Dayalı Tarh 199
2.2. İdare Tarafından Matrahın Belirlenmesi 200
2.2.1. İkmalen Tarh 200
2.2.2. Re'sen Tarh 202
2.2.2.1. Re'sen Tarh Nedenleri 202
2.2.2.2. Re'sen Tarhın İkmalen Tarhtan Farkı 206
2.2.3. İdarece Tarh 206
2.2.4. Düzeltme Sonucunda Tarh 206
3. TEBLİĞ 207
3.1. Tebliğ Yapılacak Kişiler 209
3.2. Hatalı Tebliğ 210
3.3. Tebliğ Edilecek Belgeler 214
3.4. Tebliğin Koşulları 215
3.5. Tebliğ Usulleri 216
3.5.1. Posta Yoluyla Tebliğ 216
3.5.2. İlan Yoluyla Tebliğ 220
3.5.3. Memur Vasıtasıyla Tebliğ 221
3.5.4. Elektronik Ortamda Tebliğ 221
3.5.4.1. Elektronik Ortamda Tebliğ ile Birlikte SMS gönderme Zorunluluğu 223
3.6. Tebliğde Sıralama 228
3.7. Tebliğle Alakalı Bazı Özellikli Hususlar 228
4. TAHAKKUK 232
4.1. Kendiliğinden Tahakkuk 233
4.2. Tahakkuku Tahsile Bağlı Vergilerde Tahakkuk 234
5. TAHSİL 235
Altıncı Bölüm
VERGİ USUL KANUNU'NDA YER ALAN
GÜVENLİK MÜESSESELERİ
1. GİRİŞ 237
2. VERGİ USUL KANUNU'NDA YER ALAN GÜVENLİK MÜESSESELERİ 237
2.1. Yoklama 238
2.2. Vergi İncelemesi 240
2.2.1. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı 243
2.2.2. Vergi İncelemesinin Türleri 244
2.2.3. Vergi İncelemesine Alınacaklar 245
2.2.4. Vergi İncelemesine Tabi Olanların Uyması Gerekenler 247
2.2.5. Vergi İncelemesi Yapanların Uyması Gerekenler 248
2.2.6. Vergi İncelemesi Esnasında İnceleme Elemanlarının Yetkileri 253
2.2.7. Vergi İncelemesinde Süre 254
2.2.8. Vergi İncelemesi Sonucunda Düzenlenen Raporlar 257
2.2.9. Defter ve Belgelerin İadesi 258
2.3. Arama 259
2.4. Bilgi Toplama 261
Yedinci Bölüm
VERGİ CEZA HUKUKU
1. GİRİŞ 263
2. GENEL OLARAK SUÇ VE KABAHAT AYIRIMI 265
2.1. Suç Kavramı 267
2.2. Suç ve Cezada Kanunilik İlkesi 270
3. VERGİ KABAHATLERİ 273
3.1. Vergi Ziyaı Kabahati 274
3.1.1. Vergi Ziyaı Cezası 274
3.1.2. Beyannamenin Kanuni Süresi Geçtikten Sonra Kendiliğinden Verilmesi Durumunda Vergi Ziyaı Cezası 277
3.1.3. Vergi Ziyaına Uğratılan Vergiler İçin Özel Kanunlarına Göre Kesilecek Cezalar 277
3.1.3.1. Emlak Vergisi Kanunu İçin 277
3.1.3.2. Geçici Vergiye İlişkin Vergi Ziyaı Cezası 279
3.1.3.3. Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu İçin 279
3.1.3.4. Harçlar Kanunu İçin 279
3.1.3.5. Katma Değer Vergisi Kanunu İçin 280
3.1.3.6. Kurumlar Vergisi Kanunu İçin 280
3.2. Usulsüzlük Kabahati 281
3.2.1. Usulsüzlük Cezası 282
3.2.1.1. Genel Usulsüzlük 282
3.2.1.1.1. Birinci Derece Usulsüzlükler 282
3.2.1.1.2. İkinci Derece Usulsüzlükler 286
3.2.1.2. Özel Usulsüzlük 291
3.2.1.2.1. VUK m.353 Uyarınca Özel Usulsüzlük Kabahatleri ve Cezaları 291
3.2.1.2.2. Damga Vergisinde Özel Usulsüzlük Cezası 300
3.2.1.2.3. Elektronik Ortamda Bildirim veya Form Verilmesi Mecburiyetine Uyulmaması Hâlinde Özel Usulsüzlük Cezaları 300
3.2.1.2.4. Tahsilat ve Ödemelerini Banka ya da Benzeri Finans Kuruluşlarca Yapmayanlarla Alakalı Özel Usulsüzlük Cezaları 301
3.2.1.2.5. Elektronik Ortamda Beyanname Verilmemesi Durumunda Özel Usulsüzlük Cezaları 302
3.2.1.2.6. Gerçek Faydalanıcı Bildirimine İlişkin Özel Usulsüzlük Cezaları 304
3.2.1.2.7. VUK mük. m.355'teki Diğer Özel Usulsüzlük Cezaları 305
3.3. Fiil Ayrılığı–İçtima (Birleşme) 307
3.3.1. VUK'taki Kabahatler ile Suçların Birleş(me)mesi 307
3.3.2. Tek Fiil ile Birden Çok Verginin Ziyaa Uğratılmış Olması Durumunda Birleşme 308
3.3.3. Tek Fiil ile İşlenen Suçların Birden Çok Vergi Cezasını Gerektirmesi Durumunda Birleşme 309
3.3.4. Ayrı Fiillerle Başka Türden Vergi Kabahatlerinin Yapılması 310
3.3.5. Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin Verilmemesi Durumunda Birleşme 310
3.4. Tekerrür 311
4. VERGİ SUÇLARI VE CEZALARI 315
4.1. Genel Olarak Vergi Kaçakçılığı Suçu 315
4.1.1. VUK m.359 Uyarınca Suç Teşkil Eden Eylemler 322
4.1.1.1. Muhasebe Hilesi Yapmak 322
4.1.1.1.1. Hesap Hatası ile Hesap Hilesi 324
4.1.1.2. Çift Defter Tutmak 327
4.1.1.3. Gerçek Olmayan ya da Kayda Konu İşlemlerle İlgisi Olmayan Kişiler Adına Hesap Açmak 329
4.1.1.4. Defter, Kayıt ve Belgeleri Tahrif Etmek 329
4.1.1.5. Defter, Kayıt ve Belgeleri Gizlemek 331
4.1.1.6. Yanıltıcı Belge Düzenlemek ve Kullanmak 336
4.1.1.7. Sahte Belge Düzenlemek 338
4.1.1.8. Sahte Belge Kullanmak 340
4.1.1.9. Sahte ya da Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanımı Suçunun İlzamında Kastın Rolü 341
4.1.1.10. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Anlaşması Olmayanların Belge Basması ve Bunların Kullanılması 344
4.1.1.11. Ödeme Kaydedici Cihazla Üretilen Belgelere İlişkin Suçlar 345
4.1.2. 7394 sayılı Kanunla VUK m.359'da Yapılan Değişikliklere İlişkin 347
4.1.2.1. VUK m.359'daki Fiillere İlişkin Dava Açma Zamanaşımı 347
4.1.2.2. VUK m.359'daki Fiillere İlişkin Zincirleme Suç Düzenlemesi 349
4.1.2.3. VUK m.359'daki Suçlara İlişkin Etkin Pişmanlık Hükümleri 350
4.1.3. İştirak–Cezadan İndirim 355
4.1.4. Dava Şartı Olarak Rapor Değerlendirme Komisyonu Mütalaası 358
4.1.5. Ceza Mahkemesi Kararının Vergi Cezalarına Etkisi 361
4.2. Vergi Mahremiyetini İhlal Suçu ve Cezası 362
4.3. Mükellefin Özel İşini Takip Suçu ve Cezası 367
4.4. Vergi Kimlik Numarası Kullanımı ile İlgili Düzenlemelere Uymayanlar 368
5. NE BİS İN İDEM KURALI 368
Sekizinci Bölüm
MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ
1. MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ 373
1.1. Bildirim Ödevleri 374
1.1.1. İşe Başlamayı Bildirme Ödevi 375
1.1.1.1. İşe Başlamada Teminat Uygulaması 378
1.1.2. Adres, İş Değişikliğini ve İşletmede Değişikliği Bildirme Ödevi 379
1.1.3. İşi Bırakmayı Bildirme Ödevi 380
1.1.4. Mükellefiyet Kaydının Analiz ve Değerlendirme Sonuçlarına Bağlı Olarak Terkini 382
1.2. Defter Tutma Ödevi 383
1.2.1. Tasdike Tabi Defterler 390
1.2.2. Defterlerin Tasdik Zamanı 390
1.2.3. Elektronik Ortamda Tutulabilecek Defterler 391
2. VUK'A GÖRE DÜZENLENMESİ MECBURİ BELGELER 391
2.1. Fatura 392
2.1.1. Elektronik Fatura 394
2.2. Serbest Meslek Makbuzu 394
2.3. Gider Pusulası 395
2.4. Müstahsil Makbuzu 396
2.5. Sevk İrsaliyesi 397
2.6. İrsaliyeli Fatura 398
2.7. Ücret Bordrosu 398
2.8. Taşıma İrsaliyesi 399
Dokuzuncu Bölüm
DEĞERLEME
1. GİRİŞ 401
2. DEĞERLEME GÜNÜ 403
3. DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ 404
3.1. Maliyet Bedeli (Cost Value) 404
3.2. Borsa Rayici (Stock Exchange Price) 406
3.3. Tasarruf Değeri (Store of Value) 407
3.4. Mukayyet Değer (Book Value) 408
3.5. İtibari Değer (Face Value) 409
3.6. Rayiç Bedel (Fair Value) 409
3.7. Vergi Değeri (Tax Value) 409
3.8. Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti (Equivalent Value– Equivalent Wage) 410
3.9. Alış Bedeli 412
3.10. Alış Emsal Bedeli 413
3.11. Ortalama Perakende Satış Fiyatı 413
3.12. Tapu Siciline Kayıtlı Bedel 413
3.13. Kira Ödemelerinin Bugünkü Değeri 413
Onuncu Bölüm
VERGİ BORÇLARINI SONA ERDİREN HALLER
1. GİRİŞ 415
2. ÖDEME 416
2.1. Ödeme Süresi 416
2.2. Ödeme Yeri 418
2.3. Ödeme Şekli 418
2.4. Özel Ödeme Zamanları 419
3. AF 423
4. UZLAŞMA 425
4.1. Tarhiyat Öncesi Uzlaşma 425
4.2. Tarhiyat Sonrası Uzlaşma (Genel Uzlaşma) 429
4.3. Uzlaşma Kapsamı Dışında Olan Vergi ve Cezalar 432
4.4. Uzlaşma Sonucunda Ayrıca Cezada İndirme 432
4.5. Uzlaşılan Tutarların Dava Konusu Yapılması 433
5. ZAMANAŞIMI 435
5.1. Tarh Zamanaşımı 436
5.1.1. Tarh Zamanaşımının Durması 436
5.1.2. Tarh Zamanaşımında Vergiyi Doğuran Olaya Bağlı Olmayan Durumlar 439
5.1.2.1. Özel Hesap Döneminde 439
5.1.2.2. Tasfiye Sürecinde 440
5.1.2.3. Gelir Vergisi Tevkifatında 440
5.1.2.4. Damga Vergisinde 441
5.1.2.5. Yıllara Sâri İnşaat ve Onarım İşlerinde 442
5.1.2.6. Motorlu Taşıtlar Vergisinde 442
5.1.2.7. Emlak Vergisinde 442
5.1.2.8. Veraset ve İntikal Vergisinde 443
5.1.2.9. Gümrük Vergilerinde 443
5.1.2.10. Ecrimisillerde 444
5.1.2.11. Diğer Durumlarda 444
5.2. Ceza Kesme Zamanaşımı 444
5.3. Tahsil Zamanaşımı 445
5.3.1. Tahsil Zamanaşımının Durması 446
5.3.2. Tahsil Zamanaşımının Kesilmesi 446
5.3.2.1. Tahsil Zamanaşımını Kesen Nedenler 447
5.3.3. Mücbir Sebebin Tahsil Zamanaşımına Etkisi 450
6. TERKİN 450
6.1. VUK'a Göre Terkin 450
6.2. 6183 sayılı Yasa'ya Göre Terkin 453
6.3. Tahsil İmkânsızlığı Sebebiyle Terkin 454
7. TAHAKKUKTAN VAZGEÇME 455
8. VERGİ HATALARI 456
8.1. Hesap Hataları 459
8.2. Vergilendirme Hataları 462
8.3. Vergi Hatalarının Ortaya Çıkarılması 465
8.4. Vergi Hatalarının Düzeltilmesi 466
8.5. Vergi Hatalarını Düzeltme Yolları 468
8.5.1. Re'sen Düzeltme 468
8.5.2. Şikâyet Yoluyla Düzeltme 468
8.6. Düzeltme Zamanaşımı 469
9. TAKAS 469
10. DAVA SONUCU 470
11. KANUN YOLUNDAN VAZGEÇME 470
Onbirinci Bölüm
SADECE VERGİ CEZALARINI SONA ERDİREN HALLER
1. GİRİŞ 471
2. ÖLÜM 471
2.1. Ölüm Durumunda Vergiyle Alakalı Özellikli Hususlar 474
3. CEZALARDA İNDİRİM 475
4. PİŞMANLIK VE ISLAH 477
4.1. Emlak Vergisi Açısından 478
4.2. Değerli Konut Vergisi Açısından 478
4.3. Pişmanlıktan Yararlanmak İçin Gerekli Şartlar 479
4.4. Pişmanlık Koşullarına Uyulmamasının Sonuçları 482
4.5. Pişmanlık Uygulamasında Özellikli Durumlar 482
5. İZAHA DAVET 483
5.1. İzaha Davet Yazısı 486
6. YANILMA VE GÖRÜŞ DEĞİŞTİRME 487
7. MÜCBİR SEBEPLER 490
Onikinci Bölüm
KAMU İCRA HUKUKU
1. GİRİŞ 491
2. 6183 SAYILI KANUNUN KAPSAMI 492
2.1. Tahsili, Tahsili Emval Kanununa Atfedilen Alacaklar 493
3. 6183 SAYILI KANUNDAKİ TERİMLER 498
3.1. Amme Alacağı 498
3.2. Amme Borçlusu 498
3.3. Alacaklı Amme İdaresi 499
3.4. Tahsil Dairesi 499
3.5. Mal Kavramı 500
3.6. Para Cezası 500
3.7. Tahsil Edilemeyen Amme Alacağı Terimi 501
3.8. Takibat Giderleri 501
3.9. Takibata Salahiyetli Tahsil Dairesi 502
4. AMME ALACAĞININ KORUNMASI 505
4.1. Teminat İsteme 505
4.1.1. Şahsi Kefalet 510
4.2. İhtiyati Tahakkuk 510
4.3. İhtiyati Haciz 515
4.3.1. 6183 Sayılı Yasa m.9'da Yer Alan Teminat İstenmesi Gerektiren Bir Durumun Varlığı Halinde 518
4.3.2. Kamu Borçlusunun Belli Bir İkametgahı Yoksa 518
4.3.3. Borçlunun Kaçmış Olması veya Kaçması, Mallarını Kaçırması ve Hileli Yollara Sapması İhtimallerinin Olması Halinde 519
4.3.4. Teminat ya da Kefil Gösterilmemiş Olması Halinde 521
4.3.5. Mal Bildirimine Çağrılan Borçlunun Belli Bir Müddet İçinde Mal Bildiriminde Bulunmaması veya Noksan Bildirimde Bulunmuş Olması Halinde 521
4.3.6. Hüküm Verilmiş Olsun Olmasın Para Cezasını Gerektiren Bir Fiil Dolayısıyla Kamu Davası Açılması Halinde 522
4.3.7. Tasarrufun İptali Davasının Açılmasını Gerektiren Hallerin Olması Halinde 522
4.4. Diğer Koruma Hükümleri 523
4.4.1. Amme Alacaklarında Rüçhan Hakkı 523
4.4.2. Amme Alacağı Ödenmeden Yapılmayacak İşlemler 526
4.4.3. Takas (Ödeşme) 528
4.4.4. Hükümsüz Sayılan Tasarruflar 529
4.4.5. Yurt Dışı Çıkış Yasağı 532
5. GECİKME ZAMMI 533
5.1. Köylerde Gecikme Zammı 536
6. GECİKME FAİZİ 537
7. CEBREN TAHSİL 540
7.1. Teminatlı Alacaklarda Takip Yolu 540
7.2. Ödeme Emri 541
7.2.1. Mal Bildirimi 548
7.3. Haciz 551
7.3.1. Haczedilemeyecek Olanlar 552
7.3.2. Kısmen Haczedilebilen Gelirler 555
7.3.3. Haczin Neticeleri 556
7.3.4. Zor Kullanma 556
7.4. İflas Yoluyla Takip 558
8. KONKORDATO 561
9. ACİZ HALİ 563
10. TECİL 564
10.1. Tecil İçin Ödenecek Teminata İlişkin Hükümler 566
10.2. Vergiye Uyumlu Mükelleflerin Borçlarının Tecili 567
Onüçüncü Bölüm
VERGİ UYUŞMAZLIKLARI İLE İLGİLİ YARGILAMA SÜRECİ
1. GİRİŞ 569
2. VERGİ YARGILAMA USULÜNE HAKİM OLAN İLKELER 569
2.1. Yazılı Yargılama Esası 569
2.2. Re'sen Araştırma İlkesi 570
2.3. Delil Serbestisi İlkesi 572
2.4. Kıyas Yasağı 572
2.5. Ekonomik Yaklaşım 572
2.6. İddia ve Savunmanın Genişletilmesi veya Değiştirilmesi Yasağı 573
3. VERGİ YARGISINDA GÖREVLİ YERLER 574
3.1. Vergi Mahkemeleri 574
3.2. Bölge İdare Mahkemeleri 576
3.3. Danıştay 576
3.3.1. Danıştay Üçüncü Daire 577
3.3.2. Danıştay Dördüncü Daire 577
3.3.3. Danıştay Yedinci Daire 577
3.3.4. Danıştay Dokuzuncu Daire 577
3.3.5. Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu 578
3.3.6. Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu 578
4. VERGİ YARGISINDA DAVA AÇMA SÜRELERİ 579
4.1. İdari İşlemlerde Dava Açma Süresi ve Yeri Belirtilmemişse 584
5. VERGİ UYUŞMAZLIKLARINDA YARGI YOLU 584
5.1. Anayasa Mahkemesinde Yargı Yolu 585
5.1.1. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yolu 587
5.2. Danıştay'ın İlk Derece Mahkemesi Olarak Görevli Olduğu Davalar 589
5.3. Vergi Uyuşmazlıklarının Vergi Mahkemelerinde Çözümlenmesi 591
5.3.1. Vergi Davalarının Hukuki Niteliği 592
5.3.1.1. İlk İnceleme 594
5.3.1.2. Vergi Mahkemesinde Dava Açmaya Yetkili Olanlar 597
5.3.1.3. Tek Dilekçe ile Birden Fazla İşleme Karşı Dava Açma 601
5.3.1.4. Vergi Mahkemesinde Dava Açmanın Verginin Tahsiline Etkisi ve Yürütmenin Durdurulması 603
5.3.1.5. Uzlaşma Yolu ile Dava Açma Süresinin Uzaması 607
5.3.1.6. Vergi Hatalarının Yargısal Yoldan Düzeltilmesi 607
5.3.1.6.1. Dava Açma Süresinde Hata Düzeltme Dilekçesi Verilirse 608
5.3.1.6.2. Dava Açma Süresinden Sonra Hata Düzeltme Dilekçesi Verilirse 609
5.3.1.6.2.1. Yargı ve Vergi İdaresinin VUK m.124'ü Yanlış Okuma Sorunsalı 609
5.3.1.6.3. Şikâyet Merci 610
5.3.1.6.4. Düzeltmenin Kapsamı 611
5.3.1.6.5. Ödeme Emri Aşamasında Düzeltme İşlemleri 612
5.3.1.7. Ödeme Emrinin Dava Konusu Yapılması 614
5.3.1.7.1. Ödeme Emri ve Haksız Çıkma Zammı 619
5.3.1.7.2. Ödeme Emrine Karşı Açılan Davanın Davaya Konu Borcun Tahsilatına Etkisi 621
5.3.2. Vergi Yargılamasında Duruşma 621
5.4. Vergi Yargısında İstinaf Kanun Yolu 623
5.5. Vergi Yargısında Temyiz Kanun Yolu 626
6. KANUN YOLUNDAN VAZGEÇME 628
7. OLAĞANÜSTÜ KANUN YOLLARI 635
7.1. Kanun Yararına Temyiz 635
7.2. Yargılamanın Yenilenmesi 635
Kaynakça 639
Kavramlar Dizini 659