Yetkinlik ve Anlam: Farabi Açısından Kelamın Yapısı

Bir filozofun fikir dünyası ve felsefesinin anlaşılması birçok farklı meseleyi içerisinde barındırmaktadır. Fakat buradaki esas mesele, filozofun fikirleri arasındaki bağlantı ve varsa mevcut olan fikrî tutarlılığın tespit edilmesidir. Yetkinlik ve Anlam: Fârâbî Açısından Kelâmın Yapısı başlığını taşıyan bu eserin esas amacı, Fârâbî'nin düşünceleri arasındaki fikrî tutarlılığın ve farklı fikirlerine temel oluşturan ana teorilerin bulunması, açıklanması ve bu tutarlılık içerisinde kelâm ile ilgili görüşlerinin anlaşılmasıdır. Fârâbî felsefesinin kendi tutarlılığı içerisinde incelenmesi son dönemlerde Fârâbî üzerine yapılan çalışmalarda kendisini göstermektedir. Bu çalışma da Fârâbî felsefesi hakkındaki literatürün son yıllardaki bu eğilimi içerisinde değerlendirilmelidir.
Bu bakımdan eserde, Fârâbî felsefesi bir sistem olarak incelenmeye ve bu sistemde kelâm ilmine nasıl bir rol atfedildiği çözümlenmeye çalışılmıştır. Bu amaca matuf olarak çalışmada fenomenolojik yöntem uygulanmıştır. Burada fenomenolojiden kasıt, Fârâbî felsefesinin kendisini nasıl gösteriyorsa o şekilde anlaşılmasıdır. Dolayısıyla bu araştırma yapılırken dikkat edilen nokta, inşa edilen teorik çerçevenin Fârâbî felsefesinin bizzat kendisinden çıkarılmasıdır. Bu noktanın belirli oranda vuzuha kavuşturulmasıyla hem Fârâbî felsefesinin anlaşılması hem de felsefe araştırmalarına yöntem bakımından katkı sunulması amaçlanmıştır. Bu amaçla İngilizce ve Türkçe literatürdeki Fârâbî çalışmaları büyük oranda gözden geçirilmiş, Fârâbî felsefesine dair farklı yaklaşımlar, Fârâbî'nin nasıl anlaşılması gerektiğine dair görüşler ve fikirler dikkate alınmıştır.